Ulica 10 Lutego w Gdyni

---

Historia

Ulica 10 Lutego, znana z bogatej historii, została wytyczona w 1908 roku jako najkrótsza droga łącząca dworzec kolejowy z Domem Kuracyjnym (niem. Kurhaus), który zlokalizowany był przy obecnym skwerze Kościuszki, a jego dalszy bieg prowadził prosto do morza. Ten obsadzony drzewami piaszczysty trakt miał szerokość 13 metrów i pierwotnie nosił nazwę Kurhausstrasse, co w tłumaczeniu oznacza Ulicę Kuracyjną.

W miarę upływu czasu, ulica zaczęła zyskiwać na znaczeniu, gdyż powstawały przy niej obiekty dedykowane letnikom. Warto wspomnieć o do dziś nieistniejącej gospodzie Johanna Plichty, w której zatrzymał się znany pisarz Stefan Żeromski; w tym miejscu obecnie znajduje się Infobox. Zachowały się natomiast inne budowle, takie jak dom wójta Jana Radtkego, który wyróżnia się charakterystyczną narożną wieżyczką.

Po nadaniu Gdyni praw miejskich, ulica stała się jedną z najbardziej reprezentacyjnych arterii miasta, będącej świadkiem wielu ważnych wydarzeń, takich jak wojskowe defilady, oficjalne uroczystości oraz pochody robotników. W tym okresie przy ulicy powstały kolejno daleje budynki: poczty, Banku Polskiego w stylu neoklasycystycznym oraz ZUS, który po wojnie stał się siedzibą PLO. Charakterystyczne opływowe formy tego ostatniego obiektu stały się jednym z symboli gdyńskiego modernizmu w architekturze.

W czasie II wojny światowej, ulica została przemianowana przez Niemców na Hermann-Göring-Straße, a budynek Banku Polskiego przejął Reichsbank. Po zakończeniu wojny, w marcu 1946, kilku radnych miejskich wskazało na potrzebę nadania ulicy nowej nazwy – alei Zwycięstwa. Nazwa ta została ostatecznie przypisana do głównej trasy prowadzącej do Gdańska.

W 2020 roku ogłoszono wyniki konkursu dotyczącego zagospodarowania narożnika z ul. Świętojańską. Planowana inwestycja zakłada budowę 7-piętrowego biurowca, na którego dachu znajdzie się ogólnodostępny taras widokowy. Projekt ten jest dziełem gdyńskiej pracowni architektonicznej 3MA, a wartość tej inwestycji oszacowano na 35 milionów złotych. Rozpoczęcie budowy planowane jest na połowę 2021 roku.

Ważniejsze obiekty

W Gdyni, przy ulicy 10 Lutego, znajduje się wiele interesujących obiektów, które mają znaczenie historyczne i architektoniczne. Można tu zobaczyć:

• dom ówczesnego wójta Gdyni – Jana Radtkego z 1912 roku, ul. 10 Lutego 2,
• kamienica Bolesława i Genowefy Orłowskich (5), w której do 2021 roku funkcjonował najstarszy zakład fryzjerski w mieście, znany salon fryzjerski Rococo; działalność rozpoczęto w 1925 roku na pl. Kaszubskim, a od 1928 roku lokalizacja zmieniła się na 10 Lutego, z obecnością od 1942 roku,
• gmach głównego Urzędu Pocztowego (10),
• dom handlowy Batory z 1998 roku (11),
• centrum handlowo-biznesowe Centrum Kwiatkowskiego z 2004 roku (16),
• b. budynek ZUS, siedziba Polskich Linii Oceanicznych, obecnie Urzędu Miejskiego (24),
• kamienica Antoniny Szydarowskiej (25),
• budynek szkolny (26), początkowo siedziba Szkoły Podstawowej nr 1 (od 1928 roku), a następnie Gimnazjum nr 1 i XVII Liceum Ogólnokształcącego, które przeniosło się w czerwcu 2019 roku na Wiczlino; w przyszłości planuje się tutaj stworzenie Centrum Nowoczesnego Seniora, a w 2022 roku budynek wynajął Kościół Chrześcijan Baptystów,
• zespół mieszkaniowy BGK, oficjalny adres: ul. 3 Maja 27-31,
• klasycystyczny gmach Banku Polskiego z 1929 roku, posiadający powierzchnię wynoszącą 2,5 tys. m kw.; budynek ma kształt litery L, z głównym wejściem z obrotowymi drzwiami z narożnego podcienia od zbiegu ulic 10 Lutego i 3 Maja. Projektantem tej konstrukcji, która łączy w sobie elementy klasycyzmu i neorenesansu, był znany architekt Stanisław Filasiewicz. Przez wiele dziesięcioleci gmach ten służył jako siedziba kolejnych banków, a jego prawe skrzydło zajmowali pracownicy kadry kierowniczej. W 1984 roku obiekt został wpisany do rejestru zabytków. Do połowy 2003 roku w budynku mieścił się bank Millenium, po czym obiekt pozostawał bez właściciela. W 2017 roku został przejęty przez firmę Moderna, która planowała dobudować dwie dodatkowe kondygnacje, co jednak nie uzyskało zgody konserwatora zabytków. Od 2019 roku nowy właściciel rozpoczął prace nad renowacją tego wyjątkowego budynku.

---

Oceń: Ulica 10 Lutego w Gdyni

---