Ulica Świętojańska w Gdyni


Ulica Świętojańska to istotny element miejskiego krajobrazu Gdyni, który pełni funkcję jednej z głównych arterii Śródmieścia. Uznawana jest za ulicę reprezentacyjną, co podkreśla jej znaczenie w życiu kulturalnym i handlowym miasta.

Znana przede wszystkim z wielkiej liczby lokali handlowych, stała się nazywana salonem handlowym Gdyni.

Po transformacji ustrojowej z 1989 roku obserwujemy znaczną zmianę w charakterze tej ulicy. Wkrótce po tym wydarzeniu, państwowe oraz uspołecznione sklepy zostały szybko zastąpione przez nowoczesne prywatne butiki i sklepy, które często oferują luksusowy asortyment, taki jak odzież i obuwie.

Wzdłuż tej vitalnej arterii można znaleźć również liczne banki oraz kancelarie prawnicze, co dodaje jej charakteru jako centra finansowego i usługowego Gdyni.

Historia

W początkowych latach XX wieku, ulica, znana wówczas jako Droga na Oksywie, zmieniła swoją nazwę na ulicę św. Jana, aż w końcu przyjęła obecną nazwę – ul. Świętojańska.

To właśnie ta ulica była pierwszą w Gdyni, która poza nabrzeżem otrzymała bruk oraz modernizację zgodną z ówczesnymi standardami urbanistycznymi. Rozpoczęcie intensywnej zabudowy kamienicami miało miejsce po nadaniu Gdyni praw miejskich w 1926 roku. Już w 1930 roku można było podziwiać kilkanaście budynków, które się przy niej znajdowały, w tym kościół, kawiarnie, takie jak Grand Caffe oraz restaurację Polonia. Równocześnie realizowano budowy kanalizacji i wodociągów oraz kładzenie bruku ulicznego, krawężników i chodników. W tym okresie na parterach kamienic zaczęły pojawiać się pierwsze sklepy, a mieszkania na wyższych kondygnacjach zajmowali ludzie zamożni.

W czasie II wojny światowej, pod rządami okupacyjnymi, ulica otrzymała nową nazwę – Adolf-Hitler-Straße. Ten odcinek drogi prowadził do Sopotu, rozpoczynając się przy dworcu Gdańsk Główny. Warto również zwrócić uwagę na znajdujący się tam kościół parafialny Najświętszej Marii Panny Królowej Polski oraz kolegiatę zbudowaną w 1924 roku.

Nowoczesne zmiany na ul. Świętojańskiej miały miejsce 4 lipca 2020 roku, kiedy to na odcinku od skrzyżowania z 10 Lutego do skrzyżowania z al. Marszałka Piłsudskiego wprowadzono ruch jednokierunkowy, z wyjątkiem trolejbusów i rowerów.

Przebudowa

Na przełomie ubiegłego wieku oraz początku XXI wieku zainicjowano proces modernizacji ulicy, który miał na celu polepszenie komunikacji oraz estetyki tego miejsca.

Plan ten przewidywał realizację kilku etapów, które miały być przeprowadzone w nadchodzących latach. Kluczowymi elementami tej modernizacji były:

  • wymiana kostki chodnikowej,
  • usunięcie starych drzew,
  • posadzenie w ich miejsce młodszych drzew,
  • modernizacja latarni,
  • wymiana nawierzchni jezdni.

Ważniejsze obiekty

Ulica Świętojańska w Gdyni to miejsce, gdzie historia architektury spotyka się z nowoczesnością. Wzdłuż tej malowniczej ulicy znajduje się wiele interesujących obiektów, które zasługują na szczególną uwagę. Oto niektóre z nich:

  • Kamienica Władysława Budyna z 1930 roku, zaprojektowana przez architekta Stanisława Pollacka, zlokalizowana przy ul. Świętojańskiej 9, na rogu Kazimierza Pułaskiego,
  • Kamienica Józefa Skwiercza z 1935 roku, autorstwa Jerzego Müllera i Stefana Reychmana, znajduje się pod adresem 23,
  • Kamienica Kazimierza Kolińskiego, zbudowana w 1936 roku, architektem był Stanisław Ziółkowski (41),
  • Kamienica zaprojektowana przez Zbigniewa Kupca z 1936 roku, w której otwarto salon Empik w 1994 roku,
  • Kamienica Franciszki Glasenappowej z 1938 roku, architektura Tadeusza Jędrzejewskiego, usytuowana pod numerem 42, na rogu Armii Krajowej,
  • Kamienica firmy Paged, powstała w 1934 roku, architekt Jan Bochniak (44, róg Armii Krajowej),
  • Kamienica Leona Stankiewicza z 1931 roku, zaprojektowana przez Włodzimierza Prochaskę oraz Tadeusza Jędrzejewskiego, w 1938 roku mieściła Związek Fabrykantów i Przemysłowców (53),
  • Kamienica Krenskich z 1939 roku, zaprojektowana przez Zbigniewa Kupca i Tadeusza Kossaka (55, róg Żwirki i Wigury),
  • Kamienica Albina i Marianny Orłowskich z 1936 roku, z domem towarowym „Bon Marche”, obecnie salon Empik, zaprojektowana przez architekta Zbigniewa Kupca (68, róg Żwirki i Wigury),
  • Kamienica Józefy Wieczorkowskiej z 1931 roku, której autorem jest Jan Goździewski (78a, róg Kilińskiego),
  • Kamienica „Grażyna” z 1928 roku, zaprojektowana przez Stanisława Odynica-Dobrowolskiego i Włodzimierza Prochaskę (81-85),
  • Kamienica Franciszka Wegnera z 1937 roku, projekt Stanisława Żwirskiego (89, róg Krasickiego),
  • Kamienica narożna Antoniego Ogończyka-Blocha z 1937 roku, autorstwa Leona Mazalona oraz Stefana Kozińskiego (122, róg al. Piłsudskiego),
  • Kamienica modernistyczna z 1931 roku, której architektem był Bohdan Lachert (139), znana również z muralu na elewacji.

Ulica Świętojańska to prawdziwa skarbnica architektury, która odzwierciedla różnorodność stylów i epok, jakie można znaleźć w Gdyni.

Przypisy

  1. Gdynia. Wielka reklama zasłoniła mural włoskich artystów i modernistyczną kamienicę
  2. Świętojańska od soboty jednokierunkowa. To kolejny etap rewolucji w gdyńskim Śródmieściu
  3. Kamienica Leona Stankiewicza, ul. Świętojańska 53
  4. www.gotenhafen.com.pl. [dostęp 13.09.2016 r.]
  5. Wolna niedziela. Królowa gdyńskich ulic
  6. Gazeta Gdańska 15.05.1927 r.
  7. i pod tą nazwą stanowiła jedność z al. Zwycięstwa

Oceń: Ulica Świętojańska w Gdyni

Średnia ocena:4.91 Liczba ocen:8