Polskie Linie Oceaniczne

---

Historia

Polskie Linie Oceaniczne, znane jako PLO, zostały założone w 1951 roku jako przedsiębiorstwo państwowe. Powstały w wyniku amalgamacji trzech spółek: Gdynia-America Line (GAL), Żegluga Polska oraz Polsko-Brytyjskie Towarzystwo Okrętowe, co stanowiło istotny krok w historii polskiej żeglugi.

Natychmiast po swoim założeniu, firma zaczęła dynamiczne działania rozwojowe, co wiązało się z zakupem nowych jednostek oraz zwiększeniem liczby pracowników. W latach 1951–1954 PLO posiadało także sopocki Grand Hotel, co podkreśla wszechstronność działalności firmy. Tonaż statków systematycznie wzrastał, osiągając imponujący poziom 800 000 DWT w latach 60. XX wieku.

Rok 1967 przyniósł wyzwania związane z blokadą Kanału Sueskiego, przez co statki PLO musiały opływać kontynent afrykański w drodze do Dalekiego Wschodu. Trzy lata później, w wyniku sprzedaży flagowego statku MS Batory, firma wprowadziła do floty nowoczesniejszy TSS Stefan Batory. Były to istotne zmiany, które miały wpływ na wizerunek i działalność spółki.

Lata 70. XX wieku były okresem intensywnego wzrostu floty. Tonaż floty wzrósł do około 1,2 mln DWT i obejmował 176 statków dostosowanych do znaku armatorskiego PLO, a zatrudnienie wyniosło około 10 000 pracowników, z których blisko 80% stanowiła kadra pływająca. Osiągnięcia te obejmowały przewozy sięgające 5 milionów ton.

W tym okresie, kilka jednostek zostało przekazanych do Polskiej Żeglugi Morskiej, co przyczyniło się do konsolidacji sektora żeglugowego w kraju. Dodatkowo rozpoczęto przewozy kontenerów, co stanowiło nowy rozdział w działalności PLO, mimo że statki nie były pierwotnie zaprojektowane do takiego transportu.

Na przełomie lat 70. i 80. XX wieku dokonano zakupu dużych kontenerowców ro-ro i con-ro, głównie w stoczniach francuskich i hiszpańskich, co było wynikiem ograniczonej dostępności podobnych jednostek w polskich stoczniach. Wprowadzenie stanu wojennego w 1981 roku przyczyniło się do znacznego zmniejszenia działalności PLO, co skutkowało stratami finansowymi i ograniczeniem obrotów.

Z powodu braku atrakcyjnych portów w Polsce, nowoczesny tonaż przestał zawijać do polskich brzegu, realizując jedynie przewozy międzynarodowe. W tym okresie flota PLO skurczyła się do zaledwie 97 statków. Zmiany ustrojowe w Polsce po 1989 roku wymusiły dalsze restrukturyzacje, co łączyło się z redukcją działalności i zatrudnienia. W 1999 roku PLO zostało przekształcone w spółkę akcyjną, co było korzystnym krokiem w dostosowywaniu się do nowej rzeczywistości rynkowej, a zatrudnienie w grupie PLO zmniejszyło się do około 3 tysięcy pracowników.

Działalność

Aktualnie należy podkreślić, że grupa kapitałowa Polskich Linii Oceanicznych składa się z 12 spółek-córek, z czego dwie znajdują się w procesie likwidacji. W centralnym punkcie tej grupy znajduje się POL-Levant, która pełni kluczową rolę, oferując usługi związane z szeroko pojętym transportem morskim. Jej działania obejmują przede wszystkim zapewnianie regularnych połączeń z wykorzystaniem tonażu konwencjonalnego oraz RORO na ważnych akwenach: Bałtyckim, Północnym oraz Śródziemnym.

Inne przedsiębiorstwa w obrębie PLO są odpowiedzialne za różnorodne usługi, takie jak organizacja zaopatrzenia statków oraz rekrutacja odpowiedniej kadry załogowej. Te działania są niewątpliwie niezbędne do zapewnienia efektywnego funkcjonowania całej struktury.

Warto również wspomnieć, że w 1976 roku Polskie Linie Oceaniczne zostały wyróżnione prestiżowym Orderem Sztandaru Pracy I klasy, co świadczy o ich znaczeniu oraz wkładzie w rozwój polskiego transportu morskiego.

Schemat organizacyjny PLO w latach 1970–1986

W latach 1970-1986 organizacja Polskich Linii Oceanicznych posiadała złożoną strukturę, w której kluczowe punkty działalności zlokalizowane były w różnych miastach nadmorskich. W skład tej struktury wchodziła centrala oraz szereg zakładów i ośrodków, które miały znaczący wpływ na funkcjonowanie floty żeglugowej.

• centrala,
• Zakład Linii Amerykańskich, Gdynia, ul. Śląska 49a (1970-1986),
• Zakład Linii Azjatyckich i Australijskich, Gdynia, ul. Pułaskiego 8 (1970-1986),
• Zakład Linii Afrykańskich i Śródziemnomorskich, Gdańsk, ul. Długa 76 (1970-1986),
• Zakład Linii Europejskich i Żeglugi Promowej/Z-d Linii Europejskich i Afryki Zachodniej, Szczecin, ul. Hryniewieckiego 8 (1970-1986),
• Zakład Kontenerowy, Gdynia, ul. Marchlewskiego 20 (1974-),
• Zakład Zaopatrzenia, Gdynia, ul. Marchlewskiego 20 (1964-),
• Zakład Socjalny, Gdynia, ul. Korzeniowskiego 22,
• Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Żeglugi Liniowej, Gdynia, ul. Żołnierzy I Armii WP 9-11,
• Liceum Morskie, Gdynia, ul. Żeromskiego 30 (1973-1985).

Poszczególne zakłady pełniły różnorodne funkcje, od organizacji linii żeglugowych po dostarczanie niezbędnych zasobów oraz wsparcie socjalne dla pracowników. Warto zauważyć, że każda z tych jednostek miała swoje unikalne miejsce i rolę w całej strukturze Polskich Linii Oceanicznych.

Schemat organizacyjny PLO w latach 1991–2003

W latach 1991–2003 polski rynek żeglugi ambitnie rozwijał swoją strukturę, tworząc różnorodne linie i przedsiębiorstwa. Poniżej przedstawiono kluczowe organizacje:

• Euroafrica (1991-2007),
• POL Supply sp. z o.o., Gdynia (1994-2003),
• POL Asia Linie Żeglugowe sp. z o.o., Gdynia (1996-2000),
• POL America S.A. (1993-2000),
• POL Atlantic sp. z o.o., Gdynia (1995-1999),
• POL Levant Linie Żeglugowe sp. z o.o., Gdynia (1993-),
• Polcontainer sp. z o.o., Gdynia (1992-1999).

Każda z wymienionych firm odegrała istotną rolę w kształtowaniu polskiej branży żeglugowej, wspierając rozwój transportu morskiego oraz współpracę międzynarodową.

Liczba statków PLO

W latach działalności Polskich Linii Oceanicznych, ich flota zmieniała się dynamicznie, co odzwierciedla ilość jednostek w różnych okresach czasu. Oto zestawienie liczby statków w kolejnych latach:

• 1951 – 36 jednostek,
• 1956 – 36,
• 1961 – 70,
• 1966 – 157,
• 1976 – 176,
• 1981 – 163,
• 1986 – 110,
• 1991 – 85,
• 1999 – 18,
• 2000 – 6.

Liczba pracowników PLO

Przedstawiamy szczegółowy przegląd liczby pracowników Polskich Linii Oceanicznych w różnych latach, co ilustruje zmieniającą się sytuację zatrudnienia w tej organizacji:

• W roku 1951 zatrudniano 2 581 pracowników,
• do 1956 liczba ta spadła do 2 483,
• a w 1961 wzrosła do 4 810,
• w 1966 roku osiągnięto 9 652 pracowników,
• natomiast w 1976 roku liczba ta wynosiła 12 849,
• w 1981 roku zanotowano 12 670,
• z kolei w 1986 roku spadek do 9 525,
• a w 1989 roku do 7 415,
• w 1991 roku liczba pracowników wyniosła 5 813,
• natomiast w 1999 roku pozostało już tylko 3 000 osób.

Dyrektorzy naczelni, zarządcy komisaryczni, prezesi

Polskie Linie Oceaniczne w swojej historii miały wielu dyrektorów naczelnych oraz zarządców, którzy mieli istotny wpływ na rozwój tej organizacji. Oto lista tych kluczowych postaci:

• 1951 – Hilary Sarnecki, dyrektor naczelny,
• 1951–1953 – Włodzimierz Szymanowski,
• 1953–1955 – Wilhelm Gołyszny,
• 1955–1956 – Mieczysław Skorupiński,
• 1956–1957 – Jan Woźniakiewicz,
• 1958–1959 – Stanisław Kogutowski,
• 1959–1962 – Antoni Rusin,
• 1962–1966 – dr Herman Burau,
• 1966–1976 – Stanisław Bejger,
• 1976–1983 – Tadeusz Grembowicz,
• 1983–1986 – Mieczysław Kowalikowski,
• 1986–1990 – Kazimierz Misiejuk,
• 1990–1993 – Henryk Dąbrowski,
• 1993–1995 – Aleksander Kowalski, zarządca komisaryczny,
• 1995 – Leszek Rutecki,
• 1995–1999 – Mirosław Hapko,
• 1999 – Stanisława Gatz, zarządca komisaryczny, prezes,
• 1999–2002 – Krzysztof Kremky, prezes,
• 2002–2004 – Aldona Wojtczak,
• 2004–2011 – Andrzej Osiecimski,
• 2012–2017 – Roman Woźniak,
• 2017–2019 – Marek Orent,
• 2019 – Krzysztof Adamczyk,
• 2019–2023 – Dorota Arciszewska-Mielewczyk,
• 2023–2024 – Krzysztof Adamczyk,
• w 2024 – Piotr Węcławiak,
• w 2024 – Wojciech Kodłubański,
• w 2024 – Dominik Sikora (p.o.),
• od 2024 – Radosław Marciniak.

Lista wybranych spółek żeglugowych PLO za granicą

W skład międzynarodowych operacji Polskich Linii Oceanicznych wchodzą różnorodne spółki żeglugowe, które miały znaczący wpływ na rozwój transportu morskiego. Poniżej przedstawiamy zestawienie wybranych firm związanych z PLO, operujących na rynkach zagranicznych.

• GAL Gdynia America Line Inc., Nowy Jork (1921-1999/2001),
• Gdynia America Shipping Lines (London) Ltd., Londyn (1941-),
• PSAL N.V., Antwerpia (1946-),
• Ceylon Ocean Lines Ltd., Kolombo (1956-),
• Pak Ocean Shipping Company (Private) Ltd., Karachi (1951-),
• Polamerica Vasuardiaz Shipping Agency Ltd., Las Palmas (1965-),
• Polascamar S.R.L., Genua (1977-),
• Poliberia S.L., Madryt (1969-),
• Pollines AB, Ystad,
• Transpol, Paryż.

Każda z wymienionych firm przyczyniła się do globalnej obecności Polskich Linii Oceanicznych oraz rozwoju ich działalności w różnych częściach świata.

---

Oceń: Polskie Linie Oceaniczne

---