Aleja Marszałka Józefa Piłsudskiego w Gdyni

---

Przebieg

Aleja Marszałka Józefa Piłsudskiego w Gdyni to imponująca przestrzeń, która rozciąga się pomiędzy Węzłem Franciszki Cegielskiej a Bulwarem Nadmorskim im. Feliksa Nowowiejskiego. Jest to kluczowy element w układzie komunikacyjnym miasta, który łączy różne istotne punkty. Oprócz tego, aleja krzyżuje się z reprezentacyjną ulicą Gdyni – Świętojańską, co czyni tę lokalizację jeszcze bardziej centralną.

Na odcinku od skrzyżowania z ulicą Bema do placu I Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte, aleja posiada wydzielony pas przeznaczony dla ruchu rowerowego, co jest szczególnie ważne dla miłośników aktywności na świeżym powietrzu oraz dla poprawy komunikacji w mieście. Przy alei znajdują się również trzy urokliwe skwery, które dodają jej charakteru i tworzą miejsca odpoczynku dla mieszkańców i turystów.

Te skwery to:

• Plymouth, zlokalizowany pomiędzy skrzyżowaniami z ulicami Świętojańską i Bema,
• Sue Ryder, znajdujący się przy skrzyżowaniu z ulicą Legionów,
• Arki Gdynia, ulokowany przy bulwarze.

Historia

Historia alei, która nosi imię Marszałka Piłsudskiego, sięga wczesnych dni istnienia Gdyni jako miasta. W 1929 roku, podczas opracowywania planów budowy promenady, aleja była jeszcze bez nazwy. Dopiero po wzniesieniu Domu Kuracyjnego, powszechnie powiązywanego z kasynem, nadano jej nazwę alei Kasyna. W 1930 roku rozpoczęto realizację miejskiej promenady, na której projektantem był Adam Kuncewicz. W tym samym roku obok powstał również Komisariat Rządu. W ciągu następnego roku zbudowano dwa zespoły mieszkań dla urzędników, które usytuowano w pobliżu alei.

W marcu 1931 roku, na wniosek starosty pułkownika Mieczysława Pożerskiego, dokonano zmian w nazwie alei. Magistrat oraz Rada Miejska Gdyni jednogłośnie przyjęły decyzję o zmianie nazwy alei Kasyna na aleję Marszałka Piłsudskiego. Wniosek ten złożono dla upamiętnienia imienin marszałka, które przypadają 19 marca. W 1932 roku, zapewne zakończono budowę promenady, która składała się z dwupasmowej jezdni wybrukowanej kostką granitową o długości 669 metrów i szerokości 9,85 metra, oraz z chodnika, piaszczystego deptaka i pasów zieleni. Uzupełniająco, zbudowano sieć wodociągową i kanalizacyjną oraz zamontowano oświetlenie uliczne. W kolejnych latach odbywały się różne modyfikacje w zakresie zieleni.

W czasie okupacji niemieckiej aleja zmieniła nazwę na Steinstrasse. Zielona przestrzeń została również skrócona, gdyż w okolicy Urzędu Miasta stworzono parking, który utwardzono asfaltem.

Po zakończeniu konfliktu zbrojnego aleja nosiła nazwę Czołgistów, by uczcić przejazd w dniu 27 marca 1945 roku czołgów I Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte. W związku z wojennymi zniszczeniami, przystąpiono do znacznej przebudowy alei. Następnie, w Referacie Miejskiego Urzędu Planowania Przestrzennego, stworzono projekt zagospodarowania tej przestrzeni, którego autorką była mgr inż. architekt krajobrazu Barbara Kaszycka. Na podstawie tego projektu, dawny deptak przekształcono w trawnik, a po obu stronach alei posadzono rzędy buka pospolitego, co nadało temu miejscu nowego charakteru, dziś powszechnie określanego jako aleja bukowa.

25 lipca 1990 roku, Rada Miasta podjęła decyzję o przywróceniu przedwojennej nazwy – alei Piłsudskiego. W 1995 roku nazwano imieniem I Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte plac, który leży w pobliżu alei, sąsiadujący z Domem Marynarza.

29 września 2020 roku, w zmodernizowanej części Parku Centralnego, oddano do użytku plac zabaw, a także liczne atrakcje, takie jak ściana do rysowania kredą, park linowy, skatepark dla początkujących oraz strefę aktywności fizycznej. Inwestycja ta, zrealizowana za kwotę 10 milionów złotych, jest efektem zapowiedzi władz Gdyni z 2017 roku, dotyczących rozwoju 6-hektarowego parku, który rozciąga się po południowej stronie alei.

Obiekty

Ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego w Gdyni znana jest z charakterystycznych obiektów, które przyciągają uwagę mieszkańców oraz turystów. Wśród nich znajdują się ważne instytucje i miejsca, które odgrywają istotną rolę w życiu miasta.

Na tej alei można zobaczyć m.in. monumentalny gmach Urzędu Miasta Gdyni, który niegdyś pełnił funkcję Komisariatu Rządu oraz Dom Marynarza, będący wcześniej Domem Zdrojowym. Ponadto, wzdłuż tej historycznej ulicy mieści się również Wydział Oceanografii i Geografii Uniwersytetu Gdańskiego, który przyciąga studentów i naukowców z różnych zakątków Polski i nie tylko.

Kolejnym istotnym punktem na mapie alei jest Pomnik Ofiar Grudnia 1970, który upamiętnia wydarzenia z tamtego okresu i stanowi ważny element pamięci historycznej regionu.

Warto również zwrócić uwagę na jeden wyjątkowy budynek, który jest wpisany do rejestru zabytków. To kamienica narożna, zbudowana w 1936 roku dla mecenasa Antoniego Ogończyka-Blocha oraz architekta Leona Mazalona, znajdująca się pod adresem ul. Świętojańska 122. Jej architektura oraz historia są niezwykle interesujące, a sam obiekt przyciąga wzrok swoją elegancją i stylem.

---

Oceń: Aleja Marszałka Józefa Piłsudskiego w Gdyni

---