Marian Subbotko

---

Życiorys

Marian Subbotko w latach 1967–1972 podejmował studia na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, gdzie kształcił się pod okiem prof. Władysława Jackiewicza. Jego fascynacja sztuką zapoczątkowana została pod wpływem surrealizmu. To właśnie podczas studiów nawiązał bliski kontakt z Elżbietą Gawrońską, studentką architektury wnętrz na PWSSP w Gdańsku. Po zakończeniu nauki osiedlił się w Olsztynie.

W 1976 roku Subbotko objął stanowisko plastyka miejskiego w Olsztynie, gdzie zrealizował ambitny plan otwarcia Galerii Sztuki Współczesnej, znanej jako „Salon Sztuki”. Wybór lokalizacji – hol olsztyńskiego dworca kolejowego – okazał się trafiony. Wystawa oraz sama idea galerii spotkały się z bardzo ciepłym przyjęciem ze strony publiczności, co zaowocowało tym, że ani jeden obraz nie został skradziony.

W 1986 roku, Subbotko i jego żona otworzyli w Gdyni przy ul. 10-go Lutego pierwszą prywatną galerię sztuki, która odegrała kluczową rolę jako miejsce eksponowania sztuki w mieście, które do tej pory nie było znane z aktywności kulturalnej. Prace Mariana Subbotko zdobyły uznanie, zyskując miejsce w wielu prywatnych kolekcjach na całym świecie.

Artysta marzył o stworzeniu galerii na „dachu świata”, co zaowocowało międzynarodową wyprawą na Mount Everest w 1989 roku. Marian Subbotko przekazał himalaiście Wacławowi Otrębie mały obraz, który miał być umieszczony na szczycie. Na odwrocie obrazu, który nosił tytuł Odyseja, umieszczono prośbę o odesłanie go z powrotem przy najbliższej okazji przez kolejną ekspedycję. Mimo zdobycia szczytu przez himalaistów, obraz dotarł jedynie do obozu 3 na wysokości 7200 m. Ostatecznie obraz wrócił do rodziny Subbotko, a artysta zyskał tytuł „Malarza Świata”.

W 1972 roku Subbotko wydał manifest off-surrealizmu, który wywołał ożywioną dyskusję wśród artystów. W 2012 roku zaprezentował światu tomik wierszy pt. „Wybór wierszy”. Jego twórczość była niezwykle różnorodna, a jej charakterystyka uzależniona od zmiennego stanu psychicznego oraz postępu odnoszonej przez niego choroby.

Wystawy zbiorowe i indywidualne (wybór)

Marian Subbotko zorganizował wiele znaczących wystaw zarówno zbiorowych, jak i indywidualnych. Poniżej przedstawiamy wybrany zestaw jego najważniejszych ekspozycji.

• 1973 – I Targi Plastyki w Gdańsku,
• 1973 – KMPiK Gdynia,
• 1973 – Biennale Młodych, Sopot,
• 1974 – Hamburg,
• 1974 – I Targi Współczesnej Plastyki Marynistycznej, Gdańsk,
• 1975 – Galeria PKD Biskupiec,
• 1975 – KMPiK Olsztyn,
• 1975 – BWA Olsztyn „O medal prezydenta”,
• 1975 – Muzeum Kętrzyn,
• 1976 – Rovaniemi, Finlandia,
• 1976 – PGR Grabno,
• 1976 – „Salon sztuki” Dworzec Olsztyński OiK,
• 1976 – Galeria PSP, Ostrołęka,
• 1977 – Wystawa Plastyki Olsztyńskiej, Królewiec,
• 1977 – Ambasada PRL, Kopenhaga,
• 1978 – Düsseldorf, RFN,
• 1979 – „Polnische Kunst der Gegenwart” Hanover, RFN,
• 1980 – Rovaniemi, Finlandia,
• 1980 – Olsztyn,
• 1981 – Mode Studio, Esslingen, RFN,
• 1982 – Galleria Bayerischer Wald, RFN,
• 1983 – Gdynia,
• 1983 – 25 lat BWA, Olsztyn,
• 1984 – Żabnica ‘83 wystawa poplenerowa,
• 1985 – Olsztyńskie malarstwo i grafika – 40-lecie powrotu Warmii i Mazur do Macierzy, Olsztyn,
• 1985 – Plastyka Ziem Zachodnich i Północnych w 40-lecie powrotu do Macierzy, Olsztyn,
• 1986 – Międzynarodowy Plener Malarski „Grunwald ‘86”, Olsztyn,
• 1995 – Wystawa wspólna z Elżbietą Subbotko, Grudziądz,
• 1997 – 50 lat plastyki na Warmii i Mazurach, Olsztyn,
• 2004 – Rysunki i wiersze Marian Subbotko,
• 2006 – Encyklopedia Gdyni Verbi Causa.

Wszystkie prezentowane wystawy odzwierciedlają bogaty dorobek artystyczny Subbotko i jego zaangażowanie w życie kulturalne regionu.

Upamiętnienie

W 1989 roku zrealizowano film, który nazywa się „Malarz Świata, czyli portret pewnego artysty”. Jego reżyserem był Stefan Szlachtycz, a produkcja została zlecona przez CWP i FTV Poltel.

---

Oceń: Marian Subbotko

---