Andrzej Ziabicki


Andrzej Józef Ziabicki, znany polski fizykochemik, przyszedł na świat w Gdyni 9 września 1933 roku. Jego wkład w naukę oraz badania dotyczące polimerów stanowią ważny element polskiej społeczności naukowej.

Ziabicki, który zmarł 14 marca 2019 roku, był nie tylko wybitnym badaczem, ale również autorem licznych wynalazków, które miały znaczący wpływ na rozwój technologii. Jako profesor nauk technicznych, prowadził działalność edukacyjną i naukową, inspirując kolejne pokolenia studentów.

W szczególności, w latach 80. zaangażował się w działalność ruchu nauki niezależnej, co świadczy o jego determinacji i oddaniu dla rozwoju niezależnej myśli naukowej w Polsce.

Życiorys

Po zakończeniu powstania warszawskiego, Andrzej Ziabicki znalazł się w obozie przejściowym w Pruszkowie, a następnie został wysłany do Niemiec, skąd powrócił do Polski w 1946 roku.

Działalność naukowa

W 1953 roku ukończył studia inżynierskie z zakresu chemii, a trzy lata później uzyskał tytuł magistra na Politechnice Wrocławskiej. W latach 1955–1956 pracował jako asystent w Pracowni Wymieniaczy Jonowych w Instytucie Chemii Organicznej PAN we Wrocławiu. Następnie, w latach 1956-1957, kontynuował pracę w Instytucie Włókien Syntetycznych i Sztucznych w Gorzowie Wielkopolskim, a od 1958 do 1959 roku był technologiem na Wydziale Przędzenia w Zakładach Włókien Sztucznych w Gorzowie Wielkopolskim.

W latach 1959–1967 był związany z Instytutem Chemii Ogólnej w Warszawie, gdzie objął kierownictwo Pracowni Fizyki Polimerów. W 1960 roku obronił na Politechnice Łódzkiej pracę doktorską zatytułowaną „O mechanizmie orientacji makrocząsteczek podczas formowania włókien syntetycznych ze stopionych polimerów”, napisaną pod kierunkiem Eligii Turskiej. Pięć lat później uzyskał na Politechnice Warszawskiej stopień doktora habilitowanego.

Od 1966 roku był równocześnie związany z Katedrą Biofizyki Uniwersytetu Warszawskiego. W 1967 roku dołączył do Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN. W 1974 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1988 – zwyczajnego. Od początku lat 70. jego wiedza i doświadczenie były wykorzystywane w przemyśle polimerów i włókien chemicznych w Stanach Zjednoczonych, Europie Zachodniej, Japonii i Korei Południowej. Pełnił funkcję profesora wizytującego na Uniwersytecie Kiotyjskim w latach 1977–1978 oraz 1981-1982.

Był członkiem wielu towarzystw naukowych, w tym Polskiego Towarzystwa Chemicznego (od 1954), Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej (od 1970) oraz Polskiego Towarzystwa Fizycznego (od 1979). Darił także przynależność do European Physical Society i The Society of Rheology, a także zasiadał w International Society for Interaction between Mathematics and Mechanics oraz Polymer Networks Group. Jego wkład w działalność naukową i techniczną był szeroko doceniany, zasiadał w Komisji Polimerów PAN oraz Komitecie Mechaniki PAN w latach 1975–1980.

Działalność społeczna

W latach 1944–1948 był aktywnym członkiem ZHP, a następnie, w latach 1948-1957, ZMP. Od 1955 do 1967 roku związany był z PZPR. We wrześniu 1980 roku dołączył do Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Pracowników Nauki, Techniki i Oświaty (NSZZ PNTiO), a w jego ramach wszedł w skład Zarządu Głównego. Jako reprezentant tej organizacji uczestniczył w zjeździe Międzyzakładowych Komitetów Założycielskich „Solidarności” w Gdańsku w dniu 17 września 1980 roku.

W październiku 1980 roku został członkiem Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, uczestnicząc w pracach Komisji Zakładowej w IPPT PAN. Publikował w „NTO. Informatorze wewnętrznym dla Kół Nauki-Techniki-Oświaty NSZZ „Solidarność” Region Mazowsze”. Ponadto był członkiem Towarzystwa Popierania i Krzewienia Nauk, gdzie działał w latach 1980-1982 w radzie tej organizacji.

Od 13 grudnia 1981 roku aż do 1989 roku współpracował z Tajną Komisją Zakładową NSZZ „Solidarność” w IPPT PAN. W grudniu 1982 roku wstąpił do niezależnej Kasy Pomocy Stypendialnej, a w 1983 roku zasiadał w Społecznym Komitecie Nauki, wchodząc w skład Rady Ogólnej SKN. Jego wkład w naukę był zauważony w raporcie „Nauka i polityka naukowa w Raporcie. Polska 5 lat po sierpniu (1985).” Uczestniczył również w obradach Okrągłego Stołu jako ekspert w podzespole ds. nauki, oświaty i postępu technicznego.

W latach 1989–1992 oraz 1996–1999 ponownie był członkiem Rady Towarzystwa Popierania i Krzewienia Nauk. W tym czasie pełnił także funkcję przewodniczącego Komitetu Polityki Naukowej TPiKN w latach 1989–1992. Od 1989 roku był członkiem zarządu Fundacji im. Stefana Batorego, w której w latach 1993–2000 pełnił obowiązki wiceprezesa. Był również wiceprezesem Fundacji Młodzieżowej Przedsiębiorczości oraz członkiem Komitetu Doradczego Center for Innovation Policy in Research and Education.

Odznaczenia i wyróżnienia

  • S.G Smith Memorial Medal (1987),
  • Złoty Krzyż Zasługi (1989),
  • Medal im. Jana Zawidzkiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego (1999),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2001).

Przypisy

  1. Zmarł prof. Andrzej Ziabicki. [dostęp 20.05.2021 r.]
  2. Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 30.03.2019 r.]
  3. The Textile Institute Medal and Awards. [dostęp 30.03.2019 r.]
  4. Natalia Jarska Niezależny ruch oświatowy i nauka niezależna 1980-1989, w NSZZ Solidarność. Tom 2. Ruch społeczny, wyd. IPN, Warszawa 2010, s. 150
  5. Natalia Jarska Niezależny ruch oświatowy i nauka niezależna 1980-1989, w NSZZ Solidarność. Tom 2. Ruch społeczny, wyd. IPN, Warszawa 2010, s. 179, 183
  6. a b c d e f g h i j Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny. Tom IV. S-Ż, wyd. OPI, Warszawa 2002, s. 850
  7. a b c d e f g h i j k l m n Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Edycja IV, wyd. Interpress, Warszawa 2001, s. 1082
  8. Okrągły Stół. Kto jest kim w Polsce. „Solidarność”. Opozycja. Biogramy. Wypowiedzi, wyd. Myśl, Warszawa 1989, s. 233
  9. M.P. z 2001 r. nr 10, poz. 159

Oceń: Andrzej Ziabicki

Średnia ocena:4.69 Liczba ocen:17