Cmentarz Marynarki Wojennej w Gdyni to jedno z najnowszych miejsc spoczynku w tym mieście. Znajduje się w malowniczej dzielnicy Oksywie, która przyciąga uwagę swoim charakterem.
Ten cmentarz, choć młody, odgrywa ważną rolę w dziedzictwie kulturowym Gdyni, będąc miejscem pamięci o tych, którzy służyli w marynarce wojennej.
Cmentarz przed wojną
Cmentarz na Oksywiu, mimo swojej krótkiej historii, ma bogate dziedzictwo, ponieważ jego początki sięgają roku 1936. Powstał on w wyniku tragedii lotniczej, w której zginął gen. dyw. Orlicz-Dreszer. Przyjaciele generała postanowili wykupić teren na oksywskiej skarpie, by stworzyć mauzoleum oraz cmentarz wojskowy, co miało być hołdem dla jego pamięci.
W 1938 roku na mocy rozkazu nr 7 wydanego przez ówczesnego Ministra Spraw Wojskowych, gen. dyw. Tadeusza Kasprzyckiego, cmentarz został oficjalnie zaliczony do cmentarzy garnizonowych. Do momentu wybuchu II wojny światowej, na terenie nekropolii znajdowało się około 60 grobów oraz mauzoleum generała.
Wraz z niemiecką okupacją Oksywia, cmentarz przeszedł tragiczną transformację – brutalna likwidacja nekropolii nastąpiła po zajęciu tego terytorium, co połączone było z wysadzeniem mauzoleum oraz bezprecedensowym rabunkiem zwłok generała, co pogrążyło ten historyczny teren w smutnej niewoli zapomnienia.
Powojenna historia cmentarza
W obszarze oksywskiego klifu, losy cmentarza kształtowały się przez lata w sposób niezwykle interesujący. Rok 1987 przyniósł propozycję upamiętnienia miejsca, w którym spoczywał generał Gustaw Orlicz-Dreszer.
Po przeprowadzonych rekonesansach oraz ustaleniu najbardziej odpowiedniej lokalizacji mauzoleum, dokonano oficjalnego ustawienia pomnika. Miało to miejsce 31 października 1989 roku, gdy to akt poświęcenia przeprowadził ks. kmdr. Emil Dybek.
Kolejnym ważnym krokiem w historii tego miejsca było 6 grudnia 1992 roku, kiedy ukazało się Zarządzenie nr 6 Dowódcy Garnizonu Gdynia, które dotyczyło utworzenia Cmentarza Wojskowego Marynarki Wojennej na Oksywiu.
Warto podkreślić, że dzień 1 listopada 1994 roku był szczególny, ponieważ to wtedy miało miejsce poświęcenie cmentarza dokonane przez Biskupa Polowego, generała dyw. Sławoja Leszka Głódzia. Dodatkowo, przy wejściu na nekropolię zamontowano tablicę, która poświęcona jest przedwojennemu rozkazowi generała Kasprzyckiego, co stanowi swoistą klamrę spinającą przedwojenną historię tego miejsca z jego współczesnym znaczeniem.
Położenie i wygląd cmentarza
Cmentarz Marynarki Wojennej w Gdyni ulokowany jest w malowniczym miejscu, w pobliżu skrzyżowania ulic Antoniego Muchowskiego oraz Władysława Miegonia. Jego sąsiedztwo z jedną z licznych jednostek wojskowych dodaje mu charakteru. Położony na stromym Klifie Oksywskim, zajmuje stosunkowo niewielką przestrzeń, jednak jest to przestrzeń systematycznie powiększana, co świadczy o jego znaczeniu.
Na terenie cmentarza oprócz tradycyjnych grobów ziemnych znajduje się specjalne kolumbarium, które odpowiada na potrzeby współczesnych czasów. Niezwykle istotnym elementem jest pomnik, który oddaje hołd generałowi Orlicz-Dreszerowi, żołnierzom Baterii „Canet”, a także ks. kmdr. ppor. Miegoniowi. Wśród innych pomników znajdziemy również upamiętnienie poległych lotników morskim oraz replikę oksywskiej latarni morskiej.
Na cmentarzu możemy również dostrzec trzy tablice pamiątkowe, które poświęcone są twórcom Marynarki Wojennej. Wśród nich znajdują się takie postacie jak Jerzy Świrski, a także Bogumił Nowotny, oraz wiceadmirał Kazimierz Porębski.
W centralnej części cmentarza ulokowana jest Kwatera Pamięci, która zawiera grobowiec admirała Unruga oraz jego małżonki, a także groby kontradmirała Stanisława Mieszkowskiego, kontradmirała Jerzego Staniewicza oraz komandora Zbigniewa Przybyszewskiego. Tuż obok można spostrzec 18 granitowych nagrobków, które upamiętniają ofiary stalinowskich zbrodni.
Na terenie kompleksu znajduje się także kaplica cmentarna, a dla odwiedzających przygotowano parking, co znacząco ułatwia dostęp do tego ważnego miejsca pamięci.
Osoby pochowane na oksywskim cmentarzu
Temat ten związany jest z interesującą kategorią dotyczącą osób spoczywających na Cmentarzu Marynarki Wojennej w Gdyni.
|
|
Przypisy
- Zarchiwizowana kopia. [dostęp 01.10.2013 r.]
- Na podstawie Zarysu historii Cmentarza MW z tablicy informacyjnej znajdującej się na cmentarzu
Oceń: Cmentarz Marynarki Wojennej w Gdyni