Halina Siamdzianawa

---

Życiorys

Halina Siamdzianawa przyszła na świat 28 lutego 1947 roku w Gdyni, w rodzinie, która miała swoje korzenie w radzieckich siłach zbrojnych. Jej przodkowie brali czynny udział w II wojnie światowej, a sama Halina miała ukraińskie pochodzenie. Jej ojciec pełnił funkcję oficera w marynarce wojennej, natomiast matka zajmowała się pracą jako starsza siostra operacyjna w jednostkach wojskowych. Wychowaniem Haliny zajął się jej ojczym, Jakau Iwananawicz Kazłou, doświadczony lotnik, który w trakcie konfliktu został ranny i stracił swoją maszynę. Po zakończeniu działań wojennych kontynuował służbę w Armii Radzieckiej, osiągając stopień generał-majora.

Halina odbyła studia na Kujbyszewskim Instytucie Politechnicznym, a swoją karierę zawodową związała z przemysłem obronnym, gdzie pracowała na różnych stanowiskach inżynierskich. Po powrocie do Białoruskiej SRR zaangażowała się w działalność w Komitecie Kontroli Ludowej, gdzie stała na czele KKL w regionie Nowogródka. Przynależała do Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego, jednak w obliczu zmieniającej się sytuacji politycznej i pod wpływem białoruskiego odrodzenia narodowego z lat 80. i 90. zdecydowała się opuścić tę partię i dołączyć do Białoruskiego Frontu Ludowego.

Działalność parlamentarna

W 1990 roku Halina została wybrana deputowaną ludową do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR z terenu Nowogródka. W czerwcu tego samego roku objęła stanowisko przewodniczącej Komisji Rewizyjnej ugrupowania BNF, które od 16 lipca przybrało nazwę Opozycja BNF. Halina była aktywną uczestniczką prac w Komisji ds. Ekologii i Racjonalnego Wykorzystania Zasobów Naturalnych, jak również w Komisji zajmującej się towarami konsumpcyjnymi oraz czasowej komisji ds. przywilejów. Jej wkład w opracowanie Deklaracji o Państwowej Suwerenności Białorusi i projekty ustaw odgrywały kluczową rolę podczas przełomowych wydarzeń w dniach 24-25 sierpnia 1991 roku, kiedy ogłoszono niepodległość Białorusi. Halina była również pierwszą osobą, która 24 sierpnia wniosła na salę obrad białoczerwono-białą flagę.

Była współautorką Koncepcji przejścia Białoruskiej SRR na gospodarkę rynkową na jesieni 1990 roku, a także zaangażowana w szereg projektów ustaw stworzonych przez Opozycję BNF. Halina przygotowała propozycje dotyczące utworzenia białoruskiego wojska i przewodniczyła komitetowi Białoruskiego Zrzeszenia Wojskowych „Powrót”, który wspierał powrót ze stref konfliktów zbrojnych dla ponad czterech tysięcy żołnierzy. Jej rola w głodówce deputowanych Opozycji BNF w dniach 11-12 kwietnia 1995 roku była nie do przecenienia, jako że zapewniała komunikację pomiędzy uczestnikami manifestacji, parlamentem i działaczami poza nim. Dzięki jej ostrzeżeniom udało się zapobiec nasileniu represji wobec protestujących.

była na swój sposób gwiazdą naszej Opozycji (…) znakomicie obserwowała salę i wyczuwała jej nastrój, wówczas (poprzez notatkę czy innym sposobem) informowała przewodniczącego Opozycji. W ogóle, dobrze rozumiała stan emocjonalny tej Rady Najwyższej i psychologię nomenklatury, umiała miło przerzucić się kilkoma słowami z jakimikolwiek towariszczami i dużo się dowiedzieć, bo była po prostu od nich mądrzejsza.

Późniejsza działalność polityczna

Po zakończeniu XII kadencji Rady Najwyższej Halina kontynuowała swoją działalność polityczną. W latach 1996-1997 była członkinią Sekretariatu XIII kadencji, który funkcjonował mimo upadku Rady, rozproszonej przez Łukaszenkę. Związana z Białoruskim Frontem Ludowym doświadczyła rozłamu w ugrupowaniu w 1999 roku, co doprowadziło do powstania dwóch frakcji: Konserwatywno-Chrześcijańskiej Partii i Partii BNF. Halina dołączyła do tej drugiej, zrzeszając się z autorytetami w tej grupie. W latach 2002-2006 pełniła stanowisko zastępcy przewodniczącego Partii BNF, a później do 2010 roku kierowała Komisją Prawną oraz Komisją Rewizyjną.

Dwukrotnie była obserwatorem wyborów w Białorusi, pełniąc te funkcje w 2008 roku w Centralnej Komisji oraz w 2010 roku w Mińskiej Miejskiej Komisji ds. Wyborów Prezydenta. 11 lutego 2011 roku Halina oraz 84 innych działaczy postanowili opuścić szeregi Partii BNF. Wspólnie argumentowali swoje odejście z niezadowolenia z postawy kierownictwa partii, która przestała odpowiadać wyzwaniom i zasadom, na jakich opierał się Białoruski Front Ludowy od swojego powstania w 1988 roku. Odejście z partii związane było również z niekorzystnymi wynikami wyborów prezydenckich w 2010 roku. Rygorystka w partii, jak twierdził Ryhor Kastusiou, wiceprzewodniczący, oznaczała dla niej i innych tylko niewielką stratę, zważywszy na to, że ich działalność nie przynosiła korzyści ugrupowaniu.

Halina Siamdzianawa zmarła 18 września 2011 roku po długiej chorobie. Jej pogrzeb miał miejsce 20 września na Cmentarzu Północnym w Mińsku, gdzie spoczęła w honorowej alei, obok Witala Skałabana i Uładzimira Konana.

Życie prywatne

Halina Siamdzianawa prowadziła życie rodzinne, które obejmowało bliskie relacje z córką Juliją. W jej życiu ważną rolę odgrywał również wnuk Jauhien, który był źródłem radości i dumy. Dodatkowo, jej siostra Lilija mieszkała pod Kijowem, co tworzyło silne więzi rodzinne, pomimo dzielącej ich odległości.

---

Oceń: Halina Siamdzianawa

---