UWAGA! Dołącz do nowej grupy Gdynia - Ogłoszenia | Sprzedam | Kupię | Zamienię | Praca

Swelina


Swelina, znana również jako Potok Graniczny (niem. Der Grenzfließ) czy Menzelbach, to malowniczy potok, który płynie wzdłuż granicy między Gdynią a Sopotem, uchodzącym do Zatoki Gdańskiej. Jego długość wynosi około 2,6 km, co czyni go stosunkowo krótkim, lecz znaczącym elementem lokalnego krajobrazu. W dolnym biegu potoku znajduje się niewielki zbiornik wodny o nazwie Staw Mazowiecki, który dodaje uroku tej okolicy.

Warto zauważyć, że w okresie międzywojennym Swelina wyznaczała najbardziej na północ wysunięty odcinek granicy państwowej między Polską a Wolnym Miastem Gdańskiem. U ujścia potoku do Zatoki Gdańskiej znajdował się słup graniczny oznaczony jako A001, z napisem „Traite de Versailles / 28 Juin 1919”, na którym umieszczone były dużymi literami litery FD i P.

Interesujące jest to, że po raz pierwszy słowiańska nazwa Swelina została odnotowana w dokumencie z 1235 roku, w którym wspomniano „Rivulum qui Swelina dicitur”. Od tego czasu pojawiała się w różnych dokumentach datowanych na lata 1283, 1291 oraz 1295 i była także wymieniana w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego. Swelina wyznaczała granicę pomiędzy Oliwą a Kolibkami, kiedy 5 marca 1283 roku, Sopot został nadany cystersom oliwskim przez Mściwoja II, co na stałe uformowało granicę pomiędzy dobrami zakonu a rycerskimi posiadłościami na północ od potoku.

Fauna potoku Swelina jest różnorodna. W czystych wodach górnego biegu potoku żyje wypławek alpejski, a także bogata fauna bezkręgowców, takich jak kiełż zdrojowy czy larwy chruścików. Wzdłuż brzegów potoku można natknąć się na pliszkę górską, a w rzece występuje pstrąg potokowy, chociaż jego liczebność jest zbyt mała, by umożliwić jego łowienie. Choć rzeka nie jest zbyt zanieczyszczona, ze względu na głębokość i nurt, nie nadaje się do kąpieli.

W pobliżu potoku, w 1908 roku, zbudowano Świątynię Kollatha, co dodatkowo podkreśla znaczenie historyczne i kulturowe tej okolicy.

Przypisy

  1. Monitoring wód powierzchniowych. gdynia.pl. [dostęp 27.09.2007 r.]
  2. RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA NATURALNEGO W SOPOCIE. sopot.pl., Sopot 2002 r.
  3. Inna spotkana nazwa to Staw Morawiecki, źródło: Przemysław Cudakiewicz, Igor Szymkowiak, Joanna Tycner, Mateusz Naskręt: Program Ochrony Środowiska wraz z Planem Gospodarki Odpadami na lata 2005-2007 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2008-2011 dla Miasta Gdyni. lipiec 2005 r.
  4. Maria i Andrzej Szypowscy: Sopot, Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1984 r.
  5. Mamuszka F., Bedeker sopocki, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1981 r.
  6. Z. Brecki w Roczniku Sopockim 1976 pisze: "gdy się jednak wie, że językowo niemieccy kanceliści średniowieczni nie zapisywali miękkości głosek słowiańskich, wówczas ich zapis Swelina odczytamy jako Swelinia". Patrz także Czasopismo Onomastica R.14: 1969 r.
  7. Traktat wersalski w Sekcji XI. Artykule 100 wyznaczał tę granicę ogólnie, bez wymienienia nazwy potoku.

Pozostałe obiekty w kategorii "Rzeki i kanały wodne":

Potok Kolibkowski | Cisowska Struga | Źródło Marii (potok) | Chylonka

Oceń: Swelina

Średnia ocena:4.62 Liczba ocen:9