Dom Opolanka jest to zabytkowy dom wielorodzinny usytuowany w Gdyni, uznawany za jeden z najstarszych budynków czynszowych znajdujących się w Kamiennej Górze. Powstał w latach 1936–1939 na zlecenie rodziny Dutkiewiczów, w skład której wchodzili lekarz Wincenty Dutkiewicz, jego żona Anna z Kinelów oraz córka Wanda Dutkiewiczówna. Ten interesujący projekt został zrealizowany dzięki współpracy Włodzimierza Prochaski oraz Tadeusza Jędrzejewskiego.
Budynek został wzniesiony przynajmniej w 1931 roku, jednak z uwagi na trudności finansowe, budowa musiała zostać wstrzymana na około rok. Ukończenie budowy miało miejsce prawdopodobnie w 1936 roku. Mimo braku dokładnych dat, wiadomo, że mieszkańcy wprowadzili się do domu jeszcze przed 1938 rokiem, zgodnie z wpisami w książce adresowej miasta Gdyni. W tamtym okresie zamieszkiwali go ludzie o różnym statusie majątkowym oraz wykształceniu.
Podczas II wojny światowej Dom Opolanka uległ znacznym zniszczeniom, w szczególności w południowo-zachodniej części budynku, która została dotknięta ogromną wyrwą. Po zakończeniu wojny, Opolanka stała się miejscem zamieszkania Zygmunta Beczkowicza, senatora II RP, który pełnił swoją funkcję w latach 1935-1939.
W okresie PRL-u dom narażony był na znacjonalizację, jednak dzięki determinacji właścicielki, adwokatki Wandy Dutkiewiczówny (po mężu Nosalskiej), udało się zachować budynek w jej rękach. Dzięki jej znajomości przepisów prawnych, po wielu latach starań, Wanda Nosalska, która na stałe mieszkała w Łodzi, uzyskała zgodę na zamianę swojego mieszkania na jedno z lokali w Opolance. Zmiany miały miejsce dopiero pod koniec lat 60., a skomplikowana sytuacja prawna miała negatywny wpływ na stan techniczny budynku, który przez lata ulegał dalszemu niszczeniu, przy braku chęci zarówno ze strony właścicielki, jak i lokatorów do ponoszenia kosztów remontów.
Na przestrzeni lat budynek poddawany był jedynie doraźnym działaniom remontowym, a w latach 70. udało się zrealizować remont części elewacji. Warto zaznaczyć, że od 1979 roku, Dom Opolanka figuruje w rejestrze zabytków. Wanda Nosalska zmarła w 1985 roku, a jej spadkobiercy stali się córkami jej stryjecznego rodzeństwa.
Po 1989 roku, w wyniku reform ustrojowych, spadkobiercy zyskali szansę na odzyskanie budynku. Mimo iż formalnie byli posiadaczami nieruchomości, nie mogli w pełni dysponować obiektem. Wysokie regulowane czynsze uniemożliwiały zgromadzenie środków na przeprowadzenie niezbędnych remontów. W końcu lat 90. z budynku zaczęli się wyprowadzać lokatorzy, a ostatni opuścili Opolankę w 2008 roku. Obecnie, w 2017 roku, obiekt pozostaje w rękach spadkobierców, a wszyscy właściciele mieszkań to bliżsi lub dalsi krewni Wandy Nosalskiej.
W roku 2006, dzięki staraniom spadkobierców, złożono do Urzędu Miasta Gdyni wniosek o dofinansowanie na remont budynku, który został pozytywnie rozpatrzony. Władze miasta, z pełnym wsparciem Miejskiego Konserwatora Zabytków, przyznały dotację w wysokości 75% planowanych wydatków. Rozpoczęcie prac miało miejsce w marcu 2008 roku, a zakończenie trwało około pięciu miesięcy. Pomimo że końcowe koszty remontu przewyższyły wcześniej założone wydatki, remont został pomyślnie zakończony, przy czym miasto pokryło około 55% wydatków, a właściciele pozostałe 45% kosztów.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 23.02.2014 r.]
- Zarchiwizowana kopia. [dostęp 26.02.2017 r.]
- Wille, pensjonaty i budynki biurowe na Kamiennej Górze. NaszaGdynia.com. [dostęp 23.02.2014 r.]
- Dom wielorodzinny „Opolanka” ul. Piotra Skargi 9. ModernizmGdyni.pl. [dostęp 23.02.2014 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Dom wójta Radtkego | Domek Abrahama | Kamienica Józefa Skwiercza w Gdyni | Dom Bieszków | Dom Schroedera w Gdyni | Dom kuracyjny w Gdyni-Orłowie | Kamienica Hundsdorffów w Gdyni | Zespół mieszkaniowy BGK w Gdyni | Dom czynszowy Konopków w Gdyni | Dom Żeglarza Polskiego w Gdyni | Kamienica Krenskich w Gdyni | Kamienica Zygmunta Peszkowskiego w Gdyni | Kamienica Władysława Budyna w Gdyni | Kamienica firmy Paged w Gdyni | Kamienica Pręczkowskich w Gdyni | Kamienica Adama Jurkowskiego w Gdyni | Kamienica Orłowskich w Gdyni | Dom Marynarza Szwedzkiego w GdyniOceń: Dom Opolanka w Gdyni